Van je fouten kun je leren. Maar dan moet je ze wel eerst durven maken. 

19 maart 2024

Veel nieuwkomers hebben nog weinig contacten met wie ze Nederlands spreken. De drempel om Nederlands te spreken lijkt groot en wordt met weinig contact steeds groter. Volgens kletsmaatje Jos is het doorbreken van deze vicieuze cirkel dé uitdaging voor kletsmaatjes. Jos vertelt hierover in een interview.

Jos en zijn kletsmaatje hebben hun Kletsmaatjes-traject inmiddels afgerond. In het begin was het een zoektocht naar de juiste vorm voor de gesprekken tussen Jos en zijn kletsmaatje. "We begonnen met praten over zijn huiswerk." vertelt Jos. Dat ging hem goed af. Maar het voeren van een echt gesprek bleek lastiger. “Drempelvrees, faalangst en perfectionisme hinderden hem.” 

Jos gaf aan dat fouten maken essentieel is: “Van je fouten kun je leren. Maar dan moet je ze wel eerst durven maken. Spreken leer je alleen door veel te oefenen. Vallen en opstaan hoort daarbij.” Met deze overtuiging begonnen ze samen aan hun gesprekken. 

Vrijuit praten

Op school krijgt het kletsmaatje van Jos helaas niet genoeg gelegenheid om Nederlands te spreken. Ook hij heeft nog weinig contact met Nederlandssprekenden. Volgens Jos is het doorbreken van deze vicieuze cirkel de belangrijkste uitdaging van het Kletsmaatjes programma. 

Jos vertelt: “Wij zijn langzamerhand op het punt gekomen dat we meer vrijuit zijn gaan praten. En toen bleek dat hij meer kon dan hij dacht. Nu praten we zonder probleem het uur vol.” Contact met een kletsmaatje is vaak de eerste stap om de vicieuze cirkel te doorbreken en op een laagdrempelige manier te oefenen met de Nederlandse taal. 

Aan gespreksonderwerpen geen gebrek! 

Jos begint elk gesprek met de vraag: "Hoe was je week? Wat heb je gedaan?" Of hij vraagt specifiek naar een afspraak die zijn kletsmaatje heeft gehad. "Hoe was het daar?” “Kon je goed je verhaal vertellen?" 

Jos: “Van het een komt dan het ander. We springen vaak van de hak op de tak. Zoals dat wel vaker gebeurt in een gesprek.” Waarover ze het hebben gehad? Dat is een hele lijst! 

“Allereerst natuurlijk gewoon kennis maken. Verder zijn vrijwilligerswerk in het repair-café, de winkels bij hem in de buurt, vraag stellen in de winkel, zijn ervaringen op school, een museumbezoek van mij, museum-jaarkaart, onze nieuwe keuken, opladen van een telefoon, zwemles, huisarts en ziekenhuis, kefir en karnemelk, verschillende kazen, soep, wie kookt er thuis, het weer, de winter, een regenboog, de wind, de zee, mijn zoon en vrouw, zijn dochter en vrouw, hockey, saai voetbal, andere sporten, typen, schade aan mijn auto door een ongeluk, bril dragen, muziekinstrument, zingen in een koor, concert, Kerst vieren, verschil tussen baan en beroep, zijn stripboeken, wandelen, verkiezingen, werken als stembureaulid, onze koning en beetje Oranje geschiedenis, Suriname en de Antillen, fietsdiefstal, fouten durven maken bij Nederlands spreken.”

Het geeft veel voldoening

Is het doel bereikt? Jos antwoordt: "Hij vertelde me onlangs dat hij nu de moed had verzameld om telefonisch een afspraak te maken. De eerste stappen zijn gezet!” Toch houdt het koppel nog contact. “We beginnen net los te komen". 

Jos: “Ik vind het zelf erg leuk om zo met taal bezig te zijn en het geeft veel voldoening als iemand aangeeft dat hij er baat bij heeft.” Hij start dan ook binnenkort met nog een kletsmaatje. 

Tips van Jos voor andere taalvrijwilligers 

1. Noteer tijdens het praten zoveel mogelijk zinnen via een gedeeld scherm. Stuur na de sessie de zinnen in een tekstbestand op, samen met een gesproken versie in mp3-formaat via NaturalReader. 
2. Wordt een woord niet begrepen?
   ● Zoek dan een plaatje of filmpje erbij en deel je scherm.
   ● Bedenk zelf / zoek online naar synoniemen en voorbeeldzinnen. 
3. Probeer duidelijk te maken dat je een taal alleen leert spreken door het te doen en je fouten te accepteren. 
4. Probeer vooral spreektaal te gebruiken. Boekentaal komt vanzelf als iemand gaat lezen. 
5. Leg af en toe ook “moeilijke” woorden uit, wanneer je denkt dat ze vaak zullen voorkomen en je ze op zijn minst passief moet kunnen herkennen.